Dementie I – Omgaan met dementie

Op weg gaan met demente mensen, is een opgave, o zo moeilijk! Het kan alleen, als je inzicht krijgt in het ziektebeeld van dementie. Ik wil proberen u een beetje inzicht te geven, voorzover het mij tenminste mogelijk is! Laten we proberen met de demente “naaste” op ons pad een stukje mee te lopen.

Een gedicht kan soms veelzeggend zijn. Zo las ik eens een vers van Kees van Duinen:

Geef mij uw hand en kom dicht naast mij lopen!
Misschien met u dat ik de uitweg vind!
Misschien met u breek ik dit duister open.
Geef mij uw hand, ik ben een angstig kind!

Ik heb “u” met een kleine letter getypt, maar het zou ook met een hoofdletter kunnen zijn. Dan is God daarmee bedoeld. Het maakt eigenlijk ook niet uit, of het Gods hand is of een hand van mensen. Gods hand wordt toch meestal zichtbaar via de handen van mensen. En iemand, die zoekende is, heeft beide nodig!

Op weg gaan met demente mensen, is een opgave, o zo moeilijk! Het kan alleen, als je inzicht krijgt in het ziektebeeld van dementie. Ik wil proberen u een beetje inzicht te geven, voorzover het mij tenminste mogelijk is! Laten we proberen met de demente “naaste” op ons pad een stukje mee te lopen.

Wat is dementie?

Het woord zelf betekent, vertaald uit het Latijn “zonder geest”. In de eerste plaats denk je dan aan de teruggang van de verstandelijke vermogens. Maar al gauw blijkt, dat de hele mens door het dementeringsproces wordt beïnvloed. Een mens kan daardoor totaal veranderd worden!

Ook moeten we niet denken, dat elke vorm van gedrags- of geheugenstoornis bij het ouder worden op dementie duidt. Daar kunnen ook heel andere oorzaken achter liggen. Bijvoorbeeld een ingrijpende gebeurtenis als een operatie of een verhuizing naar een verzorgingshuis of het overlijden van de echtgenoot. Zoiets kan oudere mensen zó aangrijpen, dat zij vluchten uit de werkelijkheid. Wanneer je oud bent beschik je nu eenmaal over een wankeler evenwicht dan een jongere. Je raakt zo uit balans! Oudere mensen kunnen ook al verward reageren door koorts, stoornissen in de urinewegen, een verminderde hartwerking, uitdroging of slechte voeding, bepaalde geneesmiddelen enzovoort. We moeten dus heel voorzichtig zijn met de kwalificatie “dementie”. Je kunt niet zo maar iemand “dement” verklaren. Het vraagt altijd een uitgebreid medisch onderzoek.

Wat is dementie dan wel? Is het een ziekte, een soort afwijking, heeft het te maken met “zwakzinnigheid”? Nee, het is anders. Het is een complex van verschijnselen, dat vaker in eenzelfde combinatie voorkomt en dat daarom als een eenheid moet worden opgevat. De medische vakterm daarvoor is “syndroom”, wat naar het Grieks “samenloop” betekent. Het is dus een samengaan van bepaalde dingen en verschijnselen. Er wordt dan gesproken over een “dementieel syndroom”, ook wel chronisch of organisch hersensyndroom genoemd. Men onderscheidt “primaire” en “secundaire” dementie. Bij de primaire dementie staat een organisch hersenproces op de voorgrond, terwijl de secundaire dementie een gevolg is van andere lichamelijke zwakten, zoals hartzwakte, longaandoeningen, gestoorde nierfunctie of alcoholvergiftiging.

De meest voorkomende vorm van dementie is de ouderdomsdementie. Bij ongeveer 65% van alle dementiepatiënten hebben wij met deze vorm te maken. Omdat een Duitse specialist in de negentiende eeuw, A. Alzheimer, deze vorm van dementie voor het eerst uitgebreid heeft beschreven, wordt ouderdomsdementie tegenwoordig meestal de ziekte van Alzheimer genoemd. Waarschijnlijk ook, omdat zo’n naam wat minder bedreigend klinkt!

6 gedachten over “Dementie I – Omgaan met dementie”

  1. Hallo,
    Op dit moment voel ik mij erg verdrietig.
    In de afgelopen 20 jaar ben ik steeds intensiver met mijn tante van 84 jaar(op dit monent is ze 84 jaar)om gegaan.
    De laatste tijd merk ik dat de “ouderdomsdementie” zich steeds meer laat zien bij haar. Ze haald gebeurtenissen door elkaar, en vergeet wat ze heeft gezegd. Of ik krijg een enorme uitbrander omdat ik dan iets zeg wat ze gezegd heeft, en dan beweerd ze dat dat niet zo is. Ze kan me ter plekke beschuldigen en voor gek zetten bij andere mensen.
    Ze is ook achterdochtig. Dat wordt steeds erger. Af en toe neem ik wat afstand, en zal dat ook uit zelfbehoud op emotieoneel gebied moeten doen. Ik vind het zeer triest om dit aan te zien.
    Fijn dat ik dit van mij af kan schrijven.
    Groetjes, Jeanet.

  2. Beste Jeanet,
    Heel herkenbaar! Maar o zo moeilijk.Mensen, die je zo lang goed gekend hebt, veranderen. En hoe moet je dat hanteren? Ik heb veel demente bejaarden in mijn werk in het verpleeghuis ontmoet, maar ik kende ze niet hoe ze voordien waren. Dus nam ik ze maar zoals ik ze mocht ontmoeten. En wat hebben we veel met elkaar gelachen (maar ook gehuild). Zoek de emotionele kant, zo eenvoudig mogelijk. Je tante weet niet beter. Jij wel, en dat mag je in je herinnering bewaren. Wat je nu te doen staat: een beetje gezelligheid brengen, een handreiking in eten en drinken, een glimlach, een zakdoek. He zal haar gelukkig maken en jou ook!
    Groeten, ds.Kroes.

  3. Hallo,

    Even mijn reactie. Onlangs heb ik mijn moeder begraven. Ook zij had Alzheimer. Ze heeft eindelijk rust. Ze was zo lief op het einde van haar leven en dankbaar. Ook zij woonde haar laatste jaren in een verpleeghuis, kleinschalig wonen. Dat was ooit voor mij mijn ergste nachtmerrie. Nu kan ik zeggen dat mijn moeder daar iemand was, een persoonlijkheid, daar zij door sommigen van haar familie al niemand meer was. Grote complimenenten voor de verzogers van mijn moeder en haar mede-huisgenoten! Ik ben blij dat mijn moeder daar nog iemand mocht zien en het respect kreeg die zij verdiende.

    Groet, Angela

  4. Angela, het is verdrietig , om je moeder te moeten verliezen. Het is moeilijk om uit te leggen, maar wel fijn dat je schreven hebt. Denk maar aan de fijne momenten ,die je met moeder gedeeld hebt. Het is een groot mysterie , maar ik geloof zeker , dat de HERE God je moeder niet , niet alleen heeft gelaten. Psalm 71, zal een gebed van ons allemaal kunnen zijn, waar vers 1 en 9, geschreven staat; “Op U, o HEERE! betrouw ik; laat mij niet beschaamd worden in eeuwigheid. “ Verwerp mij niet in den tijd des ouderdom; verlaat mij niet, terwijl mijn kracht vergaat” . Groet, en Gods Zegen.

  5. Hallo, ik heb een geweldige moeder die nu al enkele jaren lijdt aan dementie en in een verpleeghuis moet wonen. Haar kinderen leven ver weg en kunnen niet vaak op bezoek komen. Het is erg moeilijk om met haar te communiceren en ik heb er best moeite mee. Ik bel haar zo veel mogelijk en voel me erna zo machteloos.

  6. Voor Angela, Fred en L
    Ik ben een man van 80 en dankbaar, dat mijn geestvermogens nog in gezegende staat verkeren. Dat neemt niet weg, dat mijn liefde en zorg uitgaat naar dementerende zusters en broeders. Hoe velen heb ik niet in het verpleeghuis ter Valcke te Goes mogen begeleiden? Frede heeft gelijk met het aanhalen van Psalm 71. We hebben die Psalm vaak gezongen in het tehuis! En zeker ook dementerende bewoners zongen het hoogste lied. We weten niet, welke bedoelingen God heeft met die ernstige achteruitgang van onze geestvermogens. We weten wel, dat de mensen, die dit treft, onze grote zorg en aandacht moeten krijgen, ja, onze grote liefde.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *